اسماعیل علوی:
آدمی‌در عالم خاکی نمی‌آید به دست / عالمی‌از نو بباید ساخت وز نوآدمی
از دیدگاه معنوی، ماه مبارک رمضان با سرشت و سرنوشت یک فرد مسلمان درآمیخته است. زیرا درفرصت سی روزه این ماه با مدد اراده و تصمیم راه‌های تسلط بر نفس و دوری از گناه به دست می‌آید و پیش از آنکه تفکر مادی توفیق یابد هنجارهای ایمانی را دستخوش تطاول کند انسان راه صلاح و کمال را می‌یابد و سلوک در صراط الهی را برمی‌گزیند.
از این جهت رمضان به مثابه مکتبی است که هم جهان‌بینی فرد مسلمان را وسعت می‌بخشد و سویه‌های آن را تا دستیابی به «نفس مطمئنه» امتداد می‌دهد و هم در عرصه عمل، او را به صحنه جهاد اکبر می‌کشاند تا نستوهی ایمان را در رفتارش متجلی سازد. ازلطف خداوندگار جز این هم انتظار نمی‌رفت، همو که ماه مبارک رمضان را همچون صافی روح در مسیر زندگی سالیانه بندگانش قرار داده تا از ناخالصی‌ها پالوده گردند و به عهد «الست» متذکر شوند. در سایر ایام سال فرصت بازگشت به خویشتن خویش و بازسازی معنوی روح و جان تا این درجه، کمتر پیش می‌آید حتی گاهی وسوسه‌ها و تردیدهای فضیلت سوز به قلمرو وجود آدمی آنچنان هجوم می‌آورند که هویت معنوی انسان با بحران مواجه می‌شود و آدمی به برخی از رذایل نیز خو می‌گیرد. ماه مبارک رمضان این مجال و امکان را به انسان می‌دهد تا سکان وجود خود را به دست آورد و با تقویت بنیه ایمانی، عمل به پیمان‌های الهی را از سر گیرد.
در پایان یک ماه تلاش برای طهارت روح، اینک زمان ارزیابی میزان توفیق درکسب و استقرار ملکه تقوا در ملک وجود فرا رسیده است. روزی که انسان می‌تواند و بایستی که وضعیت خود را با قبل از ورود به این دوره سازنده مقایسه کند و نیروی ایمان را در وجود خود بسنجد. فطر، امکانی برای این مقایسه و فرصتی برای بازشناسی مبانی اعتقادی، فرهنگی و رفتاری در انسان است تا در سایه اهتمامی مؤمنانه و در چارچوب برنامه‌های مکتب، زندگی خود را باز تنظیم و شالوده‌های آن را براساس ارزش‌های معنوی پی افکند.
بی تردید یکی از پایه‌های تکامل روحی این است که هر فردی، وضع روحی خود را از نظر عیوب و نقایص اخلاقی، مورد بررسی قرار دهد و چهره باطنی خود را از نزدیک در آئینه خودشناسی مشاهده کند، تا ریشه رذایلی را که در روح و روان او پدید آمده است، قطع نماید.
تقویت روحیه ایمانی از مناسک ماه مبارک رمضان نشأت می‌گیرد و در عید فطر پویایی و عظمت این روحیه به اوج خود می‌رسد و قوام و دوام آن بر افعال فرد مسلمان استوار می‌گردد. لازمه استمرار روح تقوا در طول سال نیز باور عمیق به اصل محوری توحید و ارزش‌های پیرامونی آن است. چرا که عقیده به یگانگی خالق هستی مهمترین انگیزه و پشتوانه اخلاق عملی بوده و عقیده به توحید و باور به یگانگی خداوند در خلاقیت و رزاقیت و.. می‌تواند زنجیره ناهنجاری‌ها و ناپاکی‌ها را از هم بگسلد و از آثار منفی آنها بکاهد. عید سعید فطر سرآغاز فرصتی دوباره برای دستیابی به زیست مسلمانی بر همگان مبارک باد.
فطر، سرآغاز فرصتی دوباره
۲۴ خرداد ۱۳۹۷