صدای دولت در تلویزیون شنیده نمی شود

۱ شهریور ۱۳۹۳

روزنامه ایران در گزارشی نوشت: رئیس جمهوری در اردبیل گفت: در کدام دولت بوده که در زمینه مسأله اقتصادی در عرض یک سال با آن معضلاتی که دولت را تحویل گرفتیم، کارهایی به این بزرگی انجام شده باشد.
رئیس جمهوری انتقادش را از عملکرد صدا و سیما در بازتاب اقدامات دولت علنی کرد و به صراحت گفت: «رسانه ملی حاضر نیست خدمات دولت را تببین کند.»
حجت الاسلام حسن روحانی در سخنان خود با یادآوری «کارهای بسیار بزرگی که به رغم تحریم ها در کشور انجام شده است» از حمایت های مقام معظم رهبری از دولت سپاسگزاری کـــرد، اما گفت: «رسانه ملی حاضر نیست خدمات دولت را برای مردم تبیین کند و دولت از لحاظ تبلیغاتی دست تنهاست.»
روحانی که در جمع شورای اداری استان اردبیل سخن می گفت، انتقاد خود از این رویکرد رسانه ملی را به تأکیداتی از امام(ره) ارجاع داد و گفت: «امام راحل همواره تأکید می کردند که دولت باید خدماتش را به مردم بگوید و رسانه ها باید خدمات دولت را برای مردم تشریح کنند».
وی افزود: اما درباره این که چرا نمی گذارند همه خدمات دولت برای مردم تبیین شود، به موقع سخن خواهم گفت.
رئیس جمهوری در ادامه با دفاع از عملکرد اقتصادی دولت در جبران مشکلات ایجاد شده در سال های اخیر افزود: «در کدام دولت بوده که در زمینه مسأله اقتصادی در عرض یک سال با آن معضلاتی که دولت را تحویل گرفتیم، کارهایی به این بزرگی انجام شده باشد.»
وی با ابراز تعجب از بازتاب ندادن موفقیت های اقتصادی کشور در رسانه ملی گفت: «چرا صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و رسانه های خارجی باید بگویند که کار دولت ایران در عرصه اقتصاد در تاریخ کشورهای در حال توسعه، کم نظیر بوده ولی صدا و سیما چیزی نمی گوید؟»
رئیس جمهوری با تأکید بر اینکه «همه مسئولان در دولت ما با وجود مظلومیت، باید به وظیفه خود عمل کنند و بدانند که یاری خداوند از هر کسی دیگر بالاتر است»، به دیدارهایش با مردم اشاره کرد وگفت: «مردم بارها به من می گویند می دانیم چه کسانی و کجاها و چرا شما را اذیت می کنند، شما راهتان را ادامه بدهید. حضور مردم در صحنه بسیار مهم است و همین محبت مردم نشان می دهد که آنان تنها گوش شان به رادیو و یا چشم شان به تلویزیون نیست و چشم و گوش آنان خیلی وسیع تر می بیند و می شنود و خیلی خوب می توانند قضاوت کنند.»
این البته نخستین بار نیست که حسن روحانی به نحوی از آنچه بر سیاستگذاری های سازمان صدا و سیما حاکم است انتقاد می کند، هرچند این بار این انتقاد صریح و با اشاره به برخی مثال ها و شواهد این عملکرد مطرح شده است. اما روحانی انتقادات خود به شیوه عملکرد نامتوازن صدا و سیما در تعامل با دولت های مختلف که به توجیه یکسره یکی و ذم مدام دیگری و «ظلم به افراد مختلف» منجر می شد را پیش تر در زمانی مطرح کرد که هنوز در جایگاه ریاست جمهوری قرار نداشت و نقدش فارغ از هر انتفاعی بود. با این حال رأی مردم به شعار اعتدال تغییری در رویه های مسبوق به سابقه این رسانه در نگاه سوگیرانه به عملکردها ایجاد نکرد.
به همین دلیل رسانه ای که در دولت های نهم و دهم اغلب از در توجیه و حتی انکار مشکلات موجود در حوزه های مختلف و خاصه انکار مشکلات اقتصادی روزافزون مردم درمی آمد، با تغییر دولت به بلندگویی تبدیل شد که مشکلات بر جای مانده از گذشته را بازگو می کند، اما چراغ بر صورت دولت یازدهم می گیرد که چرا این مشکلات برجای مانده است؟ به همین دلیل بود که با وجود اینکه این دولت دهم بود که اجرای پر ایراد قانون هدفمندی یارانه ها را بنیان گذاشت، اما صدا و سیما با فراموشی این واقعیت به انتقاد گسترده از اقداماتی پرداخت که دولت یازدهم سعی داشت در جهت اصلاح روند اشتباه گذشته انجام دهد. بازخورد نامطلوب ایده انصراف دهک های توانمند از دریافت یارانه نقدی و نیز توزیع سبد کالا از جمله این موارد بود.
عملکرد سوگیرانه صدا و سیما در دولت های مختلف حتی در مقایسه نحوه خبررسانی این سازمان پس از دو واقعه طبیعی زلزله که یکی همزمان با دولت دهم و دیگری در دولت یازدهم رخ داده است، قابل بررسی است . درحالی که در زلزله ورزقان با چندصد کشته و زخمی، صدا و سیما تا ماه ها حتی یک خبر منفی علیه عملکرد دولت دهم پخش نشد و برنامه ای به چرایی تحقق نیافتن وعده های محقق نشده آن دولت نپرداخت. رسانه ملی درقبال زلزله مورموران که خوشبختانه حتی یک کشته نداشت، تنها پس از چند روز از زلزله، سیل انتقادها نسبت به امدادرسانی به زلزله زدگان را به راه انداخت. همچنان که درحالی که تا آخرین روزهای فعالیت دولت دهم، رئیس دولت وقت به تناوب در صدا و سیما حاضر شده و در برنامه های یک جانبه به دفاع و تشریح عملکرد دولت می پرداخت، اکنون در کمتر بخش خبری یا برنامه صدا و سیماست که نتوان انتقادی نسبت به یکی از وزرای اقتصادی یا فرهنگی دولت نیافت. از حملات پی در پی به تئاترهایی که روی صحنه می رود گرفته تا انتقاد از وزرای اقتصاد، نفت و رئیس کل بانک مرکزی، بابت تفاوت های آماری در میزان دقیق معوقات.
همچنان که در ماجرای رانت ۶۵۰ میلیاردی واردات کنجاله که از سوی برخی نمایندگان علیه وزارت صنعت، معدن و تجارت مطرح شد؛ تنها مطالب عنوان شده از سوی این نمایندگان در برنامه های صدا و سیما بازتاب یافت و کمترین اثری از بازتاب استدلال های دولت برای انجام این ریسک و واگذار کردن مسئولیت واردات حجم قابل توجهی از کنجاله به یک شرکت خصوصی در این برنامه ها دیده نشد. حال آنکه این تصمیم به عنوان یک اقدام شجاعانه مورد تقدیر رئیس جمهوری قرار گرفت و دولت استدلال های قابل بررسی در دفاع از این تصمیم داشت و حتی در نهایت دیوان محاسبات رأی به برائت دولت از این اتهامات داد.در حوزه سیاسی نیز نگاهی به آنچه در مجموعه برنامه های تهیه شده در معاونت سیاسی سیما همچون مناظره (شبکه یک)، ۲۰:۳۰ (شبکه ۲)، در گوشی، سایه روشن (شبکه ۶) و… نشان می دهد که تا چه حد در غیاب پرداختن به خدمات دولت، شایعات و حواشی مطرح شده درباره قوه مجریه بازنشر می شود . در این مسیر گاه منبع خبر منتشر شده در برنامه هایی چون «وب گردی» و « صرفاً جهت اطلاع» به مطلب نادرستی بازمی گردد که در سایتی کم اهمیت و ناشناخته مطرح شده است.
رویکردی که طی یک سال گذشته با اصرار پیگیری شده است و امروز به انتقاد صریح و بی پرده رئیس جمهوری از سازمان صدا و سیما انجامیده است. حال چه همچون آذر ماه سال ۹۲ گزارشی پیش دستانه با عنوان «گزارشی از برنامه های حمایتی صدا و سیما از عملکرد دولت» منتشر شود و چه برنامه های خبری به بازتاب ناگزیر سخنرانی های تقطیع شده روحانی بپردازند، این انتقاد عیان شده است و جبران مافاتی جز تغییر رویه صدا و سیما در تعامل با قوه اجرایی کشور ندارد.