مذاکره‌کنندگان هسته‌ای در حلقه محاصره تندروهای ایرانی و آمریکایی

۱۰ آبان ۱۳۹۳

کلمه – گروه بین الملل: کمتر از یک ماه تا پایان ضرب الاجل مذاکرات هسته ای فرصت باقی است. از سویی روزنامه های نیویورک تایمز، واشنگتن پست و آسوشیتدپرس به شکلی هماهنگ به نرمش اوباما در مذاکره با ایران می تازند و اکونومیست به افراطیون داخلی خط می دهد که موفقیت مذاکرات به معنای پایان انقلاب است، و از سوی دیگر صداوسیما از ترانه جدید «مرگ بر آمریکا» رونمایی می کند، مراسم ۱۳ آبان بی اعتنا به همزمانی آن با روز عاشورا برگزار می شود و بسیج پوسترهای ضد آمریکایی را در سطح تهران نصب می کند. تندروهای ایرانی و آمریکایی از چه چیزی ترسیده اند که روز به روز حلقه محاصره را به دور گروه های مذاکره کننده تنگ تر می کنند؟
به گزارش کلمه، زمزمه ها و نشانه های زیادی در داخل و خارج از کشور دیده می شود، مبنی بر اینکه مذاکره کنندگان هسته ای به توافق دست یافته اند. قطعا ابعاد این توافق مشخص نیست و جزئیات آن تا پایان ضرب الاجل سوم آذر مشخص نخواهد شد. اما اقدامات تندروهای ایرانی و آمریکایی و تلاش برای آشفته کردن فضای سیاسی و اجتماعی از نگرانی شدید آنها حکایت دارد.
دو روز پیش کارلا پاور تحلیلگر تایمز در یادداشتی با اشاره به فرصت تاریخی ایران پس از رفع تحریم ها، ایران را بزرگ ترین فرصت ۱۰سال آینده در حوزه اقتصاد دنیا نامید و نوشت: همه در داخل و خارج از ایران می دانند که برخی کشورها و گروه ها از ادامه تحریم ایران منافع ویژه ای می برند؛ کشورهایی مانند روسیه و چین و برخی از گروه های تندرو ….
اکونومیست هم در شماره این هفته خود (اول نوامبر ۲۰۱۴) تصویری از امام خمینی را با مقاله ای که پیشگویانه خبر از پایان انقلاب اسلامی و آغاز عصری جدید می داد، منتشر کرد تا پازل تندروهای داخلی که به نتیجه رسیدن مذاکرات را مترادف شکست انقلاب و نظام قلمداد می کنند، تکمیل شود.
تحرکات افراطیون داخلی نیز در روزهای اخیر گسترش یافته است. از سویی زاکانی از نمایندگان جناح تندرو مجلس ادعا می کند که گروه مذاکره کننده از خط قرمز رهبری عبور کرده؛ ادعایی که از فرط افراط حتی مشاور امور بین الملل رهبری را هم به تکذیب وا می دارد. از سوی دیگر صداوسیما برای ترانه جدیدی با مضمون «مرگ بر آمریکا» رپرتاژ ویژه می رود و در بخش های مختلف خبری گزارشی از سرودی پخش می کند که صادق آهنگران به مناسبت سیزده آبان خوانده است.
اصرار عجیب بر برگزاری مراسم ۱۳ آبان، با وجود مصادف شدن آن با روز عاشورا، از دیگر تحرکات افراطیون داخلی است. در روزهایی که بازاریان سنتی تهران هم دست از کاسبی می کشند تا حرمت عزای حسینی حفظ شود، کاسبان سیاسی از تکرار کارهای خود دست بر نمی دارند و همزمان با حضور آحاد مردم در هیئات و مساجد و دسته جات عزاداری روز عاشورا، برای برنامه سیاسی خود برنامه ریزی کرده اند؛ برنامه هایی که با حملات رسانه ای فزاینده محافظه کاران به توافق هسته ای همزمان شده است.
سازمان بسیج مشتضعفین نیز بیکار ننشسته است. این روزها به بهانه مراسم عزاداری سید الشهداء(ع) حجم قابل توجهی از پوسترهای ضد آمریکایی در خیابان های تهران نصب شده است. یکی از این پوسترها، یک سرباز امریکایی را در میان لشکریان یزید نشان می‌دهد. در طرح دوم، کاخ سفید را درمیان خیمه‌های قرمز رنگ شمر گذاشته‌اند و در طرح سوم پای یک سرباز امریکایی در کنار پای سربازانی است که لباس‌هایشان نشان می‌دهد جزو لشکریان شمر و یزیدند! خبر آنلاین گزارش داده که مسئول بسیج شهرداری تهران در گفت‌و‌گویی درباره همزمانی نصب این پوسترها با روزهای حساس مذاکرات هسته‌ای، ادعا کرده این کارها «در راستای کمک به دولت» انجام می شود!
در آن سو نیز محافظه کاران آمریکایی در روزهای اخیر مطالب زیادی در این مورد نوشته اند. امروز شنبه ۱۰ آبان، دیوید سانگر در روزنامه نیویورک تایمز مقاله بسیار بدبینانه ای در مورد فعالیت های هسته ایران نوشت و او با اشاره به سخنان اخیر یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تلویحا نوشت که ایران برنامه های مربوط به سلاح هسته ای اش را پنهان کرده است.
آمانو در مصاحبه ای با المانیتور گفته است که ایران و آژانس مایل‌اند مسئله رسیدگی به فعالیت‌های هسته‌ای این کشور که آژانس آن را وجود ابعاد نظامی احتمالی می‌خواند زودتر حل شود. آمانو با اشاره به تحقیقات آژانس، به آن‌چه فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران که آژانس آن را وجود ابعاد نظامی احتمالی می‌خواند اشاره و ادعای خود را تکرار کرد.
چند روز پیش نیز روزنامه های نیویورک تایمز، واشنگتن پست و آسوشیتدپرس به طور همزمان به روش مسالمت جویانه باراک اوباما در مذاکره با ایران تاخته بودند.
این اقدامات در حالی است که امروز وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده است که جان کری، وزیر امور خارجه این کشور طی روزهای نهم و دهم نوامبر (۱۸ و ۱۹ آبان) برای شرکت در یک نشست سه جانبه با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و کاترین اشتون، نماینده اتحادیه اروپا، به کشور عمان سفر می کند.
به گزارش بی بی سی، این جلسه درباره برنامه هسته‌ای ایران و در راستای مذاکراتی خواهد بود که کشورهای عضو گروه ۱+۵ (متشکل از آمریکا، بریتانیا، روسیه، فرانسه، چین و آلمان) با هماهنگی اتحادیه اروپا با ایران دارند. چند تن از مقامات بلندپایه وزارت خارجه آمریکا از جمله وندی شرمن، کری را در این سفر همراهی می کنند.
به گزارش ایرنا، قرار است که ظریف، کری و اشتون در نشست دو روزه مسقط درباره همه موضوعات به ویژه غنی سازی و تحریم ها با یکدیگر مذاکره می کنند.
میزان ظرفیت غنی‌سازی و تعداد سانتریفیوژهای ایران به همراه زمان‌بندی رفع تحریم‌ها و بازگشت پرونده ایران از شورای امنیت به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از جمله موارد اصلی اختلاف در مذاکرات هسته‌ای است. مهلت تعیین شده برای رسیدن به یک توافق جامع درباره پرونده هسته ای ایران، حدود یک ماه دیگر به پایان می رسد.
این در حالی است که بنا بر اعلام اتحادیه اروپا، دور بعدی مذاکرات ایران و ۱+۵، ۲۷ آبان (۱۸ نوامبر) در وین برگزار می‌شود. هم چنین قرار است کاترین اشتون ۱۶ آبان با مدیران سیاسی ۱+۵ در وین دیدار کند. اتحادیه اروپا هدف از این نشست را آمادگی برای دیدارهای آتی با نمایندگان ایران اعلام کرده است. مایکل مان، سخنگوی اتحادیه اروپا هم اعلام کرده است تا قبل از ۲۷ آبان، دیدارهای چندجانبه در چارچوب گروه ۱+۵، بین دو طرف انجام خواهد شد.
قطعا تلاش های اخیر تندرو ها آخرین دست و پا زدن های این گروه فرصت طلب است که خود را در مرحله باخت می بیند، و نمی تواند در عزم و اراده دولتی که با هدف درمان بیماری دیپلماسی ایران به عرصه آمده خدشه ای وارد کند. اما تمامی این تلاش ها نشان دهنده نگاه و رویکرد سیاسی عده ای است که در طی سال های اخیر دوستداران انقلاب و مردم، روزنامه نگاران و فعالان سیاسی اصلاح طلب را به زندان انداختند.