پیروزی جمهوری خواهان در کنگره آمریکا و مذاکرات هسته ای

۱۵ آبان ۱۳۹۳

کلمه- گروه بین الملل: تنها ۱۹ روز به پایان ضرب الاجل هسته ای باقی مانده است، روز گذشته نتیجه انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا نیز اعلام شد و همانطور که پیش بینی می شد جمهوری خواهان برنده این انتخابات بودند. حالا کار اوباما و دولت دموکراتش در بسیاری از زمینه ها دشوار شده است.
بی شک مقامات رژیم اسرائیل تلاش های بسیاری برای این انتخابات کردند. این روزها برای تند روهای اسرائیلی موضوعی مهمتر از مذاکرات هسته ای ایران وجود ندارد و قطعا تمام تلاش خود را برای ناکام ماندن توافق در این مذاکرات می کنند. چند روز پیش روزنامه هاآرتص گزارش داد که نتانیاهو احتمالا به‌طور مستقیم در کنگره برای مخالفت با توافق هسته‌ای با ایران لابی کرده است. برای این منظور باید جمهوریخواهان اکثریت کرسی‌های کنگره را در دست می‌گرفتند تا تحریم‌های موجود علیه ایران باقی بماند.
اگر چه باراک اوباما، رییس جمهوری امریکا اعلام کرده که «چنانچه با ایران به توافق مناسبی برسیم، کنگره را متقاعد می‌کنیم.» اما با حضور اکثریت جمهوری خواه در کنگره کار اوباما را دشوار تر خواهد کرد.
رییس‌جمهوری آمریکا که در کنفرانسی خبری پس از اعلام پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا صحبت می‌کرد، درباره تاثیر پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات میان‌دوره‌ای این کشور بر مذاکرات هسته‌ای با ایران گفت که چنانچه توافقی حاصل شود که بتواند جهان را متقاعد کند که برنامه هسته‌ای ایران ماهیت صرفا صلح‌آمیز دارد، با جمهوری‌خواهان وارد مذاکره شده و آنها را نیز متقاعد می‌کنیم.
به گزارش ایلنا به نقل از رویترز، اوباما که گفت که چنانچه توافق مثبتی حاصل شود، می‌توان جمهوری‌خواهان را متقاعد کرد ولی در هر حال عدم توافق بهتر از یک توافق بد است. اوباما همچنین گفت که آمریکا و متحدانش می‌توانند چارچوبی به ایران پیشنهاد کنند که بر اساس آن بتواند نیازهای صلح‌آمیز انرژی خود را تأمین کند. او در عین حال گفت که مذاکرات هسته‌ای یک مسیر دشوار دیپلماتیک است، چرا که دو طرف به هم بی‌اعتماد هستند.
رییس‌جمهوری آمریکا افزود که مذاکرات به صورتی معنادار در حال پیشرفت است و هر چه به ضرب‌الاجل تعیین شده نزدیک‌تر می‌شویم، مذاکرات جدی‌تر می‌شود. اوباما در پاسخ به این پرسش که در صورت عدم همراهی کنگره، آیا وی این اختیار را خواهد داشت که به صورت یک‌جانبه تحریم‌های ایران را کاهش دهد، گفت که تحریم ها چند دسته هستند و با هم تفاوت دارند، اما در حال حاضر تمایلی به اظهارنظر در این‌باره ندارد.
از سوی دیگر، میچ مک‌کانل، رهبر فعلی اقلیت جمهوریخواه در سنا، با پیروزی قاطع حزب خود در انتخابات کنگره رییس مجلس سنا خواهد شد. میچ مک‌کانل، سیاستمدار جمهوریخواه که رییس جدید سنای آمریکا خواهد شد، و باراک اوباما، رییس جمهور دموکرات، هر دو گفته اند که به بن بست سیاسی آن کشور پایان خواهند داد. او گفت: ما حتما می توانیم راههایی برای همکاری پیدا کنیم. وقت آن رسیده که به امور مهم بپردازیم.
دکتر جیمز والش پژوهشگر دانشگاه ماساچوست آمریکا در گفت وگو با ایرنا در نیویورک گفته است: تردیدی نیست که این پیروزی برای جمهوریخواهان پیروزی عمده ای به حساب می آید و تردیدی نیست که سعی خواهند کرد تا جایی که می توانند جلوی هر دست آوردی از سوی کاخ سفید و رییس جمهور آمریکا را بگیرند و در نهایت او را مسئول بی تحرکی در ماشین سیاست واشنگتن وانمود کنند.
این پژوهشگر مطالعات امنیتی دانشگاه ماساچوست آمریکا اظهار داشت: البته باید این نکته را هم در نظر داشت که مردم آمریکا با روی آوردن به جمهوریخواهان از آن ها انتظاراتی دارند و ادامه کارشکنی های آن ها و رکود برنامه های دولت در نهایت به اعتبار خودشان هم لطمه خواهد زد. او می افزاید: به همین خاطر من پیش بینی می کنم که نمایندگان دو حزب دموکرات وجمهوریخواه در نهایت ناگزیر خواهند بود در برخی موارد به سازش و همکاری تن بدهند.
به گفته او، جمهوریخواهان در حوزه سیاست خارجی قادر به وارد آوردن فشار زیادی بر اوباما نخواهند بود و دلیل آن این است که در نظام سیاسی آمریکا مرکز ثقل تصمیم گیری در زمینه سیاست های خارجی کاخ سفید و رییس جمهور آمریکا است.
این پژوهشگر آمریکایی می گوید: با این همه یکی از حوزه های سیاست خارجی آمریکا که جمهوریخواهان قطعا تلاش خواهند کرد در آن دخالت و نفوذ بیشتری بکنند موضوع ایران است و این تلاشی است که حتی قبل از پیروزی اخیر آنها در گنگره هم می کردند. والش ادامه می دهد: حالا جمهوریخواهان با اکثریتی که در کنگره پیدا کرده اند احتمال روی آوردن آن ها به اعمال تحریم های بیشتری علیه ایران و یا حتی نفوذ بیشتر در مسیر گفت وگو های هسته ای چندان دور از انتظار نیست که البته قانونی شدن چنین طرح هایی در نهایت به امضای رییس جمهور نیاز خواهد داشت.
او با اشاره به این که طبق آیین نامه اجرایی کنگره آمریکا، هر طرحی که به کنگره ارائه می شود بعد از رفتن به سنا و در پی اصلاحات و پیشنهاداتی برای رای گیری نهایی به مجلس نمایندگان بازگردانده می شود، گفت: در زمان کنترل دموکرات ها بر سنا، ‘هری رید’ در مقام رهبری سنای آمریکا قادر بود جلوی رسیدن اینگونه طرح ها به رای گیری نهایی را بگیرد و حالا با کسب اکثریت در هر دو بخش کنگره این مانع از سر راه آن ها برداشته شده است.
والش می افزاید: البته این را هم در خاطر داشته باشیم که کنگره جدید کار خود را رسما از ژانویه سال آینده آغاز خواهد کرد و در این فاصله گفت وگو های هسته ای هنوز شانس آن را دارد تا قبل از ضرب الاجل ۲۴ نوامبر(سوم آذر) به نتیجه قطعی و توافق جامع منتهی شود.
او گفت: به همین دلیل است که اوباما با تمدید این مذاکرات مخالف است و معتقد است که با ادامه این گفتگو ها در سال ۲۰۱۵ باید انتظار مسیر دشوارتری را برای آن داشت.
والش در خصوص شانس رسیدن به توافق جامع میان ایران و گروه ۱+۵ قبل از ضرب الاجل فعلی، گفت: به نظر من این گفتگو ها از نظر زمانی به مرحله حساسی رسیده و رهبران سیاسی ایران و آمریکا باید با اراده سیاسی نیرومندتری از فرصت باقی مانده استفاده کنند و پیش از پایان گرفتن این دوره به توافق نهایی دست پیدا کنند چرا که هر چه زمان بگذرد راه سنگلاخ تر و دشوار تر خواهد شد