سرو نقرهای ۹۴ به نقطه پایانی رسید ولی به نظر میرسد حرفهایی که در مراسم اختتامیه زده شد، موضوعات جدیدی را دامن زده و آغاز کرده باشد.روز جمعه پانزدهم آبانماه، مراسم اختتامیه سرو نقرهای ۹۴ در محل کانون پرورش فکر کودکان و نوجوانان -خیابان بهشتی- برگزار شد. تاخیر ۳۰-۴۰ دقیقهای آغاز برنامه -که در ایران عادی است- برابر حواشی دیگری که در این برنامه پیش آمد، کوچکترین نکته شب پایانی سرو ۹۴ بود.برگزارکننده تلاش کرده بود با طراحی یک پرفورمنس فضای متفاوتی برای اجرای اختتامیه ایجاد کند. بر خلاف برنامههای معمول، مجری حضور فیزیکی نداشت و فقط صدای کسی که بخشهای مختلف را اعلام میکرد شنیده میشد.پس از خوشآمد گویی دبیر سرو -احسان مهدوی-، علی رشیدی روی سن رفت و ویژگیهای سرو امسال را اینطور برشمرد:«تلاش کردیم نمایشگاه در کنار محل اختتامیه باشد ولی چون سالن خانه هنرمندان کوچک بود، به ناچار این مکان را انتخاب کردیم. امسال بخش آزاد به سرو نقرهای اضافه شد تا بدون در نظر گرفتن موضوع، فقط فکر و ایده خلاق ارائه شود. از طرف دیگر ما هر سال پنج داور داشتیم که تمام آثار ارسالی را قضاوت میکردند و امسال با نگاه تخصصی برای هر بخش ۳ داور داشتیم.» رشیدی ارائه تعداد زیادی اثر در بخش بستهبندی و تجاری را ویژگی مثبت و کم بودن کارهای دیجیتیال را نقصان سرو امسال دانست.اجرای موسیقی زنده در حالیکه دو نفر پوسترهای بخشهای مختلف را تعویض میکردند، بخش دیگری از پرفورمنس اجرایی بود که با وجود تاخیر در شروع برنامه، تا پایان ادامه یافت. به نظر میرسید انتخاب لباس خاص دبیر جشنواره نیز بخشی از همین پرفورمنس باشد.پیش از معرفی برنده اصلی هر بخش سرو، اسامی کاندیداها اعلام میشد و سپس یکی از داوران به نمایندگی دیگران، بیانیه آن بخش را میخواند و جایزه اهدا میشد. قباد شیوا به نمایندگی از داوران بخش پوستر، روی سن رفت. او پیش از خواندن بیانیه، صحبتهایش را با تسلیت به مناسبت درگذشت هوشنگ کاظمی شروع کرد و از حاضران خواست در مراسم گرامیداشتی که روز دوشنبه در فرهنگسرای ارسباران برگزار خواهد شد، شرکت کنند. شیوا در ادامه گفت: «مایلم این نسل حتما در مراسم شرکت کنند تا بدانند چیزی که به عنوان گرافیک نزد آنهاست چه اهمیتی دارد. کاظمی، اولین کسی بود که گرافیک را خارج از ایران تحصیل کرد و پس از بازگشت، دانشکده هنرهای تزیینی را پایهگذاری کرد. او پدر واقعی گرافیک ایران و گرافیک ایرانی به حساب میآید.»پس از آن شیوا از پوستر اصلی سرو ۹۴ انتقاد کرد و گفت: «نمیدانم با وجود حرفهایی که درباره سرافراشتگی سرو زده شد، چرا در این پوستر سرو را وارونه نوشتهاند؟ آیا قصدی هست؟ آیا طنز تلخ یا شیرینی در آن هست یا طراح روانی بوده؟!» او حرفهایش را با انتقاد از کپیبرداری در زمینه پوستر ادامه داد و گفت: «یکی از بخشهای طراحی گرافیک، پوستر است. در تمام جوامع، پوستر فرهنگسازی میکند، حتی امروز که دیجیتال فراگیر شده پوستر جایگاه خودش را دارد. پوسترها از خیابان به خانه مردم میروند. گله من از نسل فعلی این است که چقدر تعداد کپیها زیاد شده و این موضوع، جای افسوس دارد.» شیوا از سایت copy on copy نام برد و گفت: «در آن سایت، کارهای زیادی از نسل امروز(ایران) قرار داده شده و اصل آنرا هم گذاشتهاند. دلم میسوزد که مورد تمسخر این سایت قرار گرفتهایم.... این کار را نکنید، آبروی مملکت و ایرانی میرود.»وقتی شیوا از یک پوستر خاص و تغییر آن در ایران مثال زد، چند نفر از حاضران در اعتراض به سخنان او با صدای بلند خداحافظی و سالن را ترک کردند. اما شیوا صحبتهایش را اینطور ادامه داد:«پوستر در تمام دنیا پخش میشود. این(گرافیک ایران) چیزی است که سالها برایش زحمت کشیده شده و بهسادگی به دست نیامده است، نسل شما باید آنرا حفظ کند. شما وقتی وارد گرافیک میشوید اول باید خودتان را آرتیست بدانید و قبل از تحویل کار به مشتری، سعی کنید فرهنگ مردم را بالا ببرید...»یکی از حاضران سخنان شیوا را با این جمله قطع کرد: «اینجا، مکان انتقاد نیست» و شیوا پاسخ داد: «اینها انتقاد نیست و درد دل است.» همان فرد موضوع انتقاد شیوا از رضا عابدینی و دلخوریش را مطرح کرد که شیوا شنیده او را نادرست دانست و گفت: «من عابدینی را دوست دارم و چیزی دربارهاش نگفتهام ولی او بیشتر نقاش است...»هر چند این بحث با تذکر فرزاد ادیبی به پایان رسید اما بقیه مراسم تحت تاثیر آن قرار گرفت و حواشی ادامه یافت. امراله فرهادی پیش از اهدای جایزه سرو زرین با اشاره به سخنان قباد شیوا درباره پدر گرافیک ایران گفت: «با حفظ احترام استاد بزرگوارم هوشنگ کاظمی که به واقع پدر گرافیک ایران بودند، یادی میکنم از مرتضی خان ممیز ... میتوانیم بگوییم آنچه امروز داریم در واقع حاصل دسترنج ممیز است. او علمدار انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران بود.»پیمان پورحسین که برای دریافت جایزه آریا کسایی -در بخش سرو شیراز- روی سن رفته بود، پس از تشکر از دامون خانجانزاده برای طراحی لوگوی کتاب، اینطور به سخان شیوا اعتراض کرد: «من برنده ناخوانده این بخش هستم؛ آریا کسایی اینجا بود ولی رفت. شاید او هم دوست داشت مثل فرزاد فزونی لقبش روانی باشد. خیلی خوشحالم که انجمن ما ۱۰۰۰ عضو دارد و کم شدن تعدادی عضو ناعاقل – که امیدوارم من هم جزوشان باشم – چیزی را تغییر نمیدهد.»تهمتن امینیان - منتخب بخش سرو زربین- یکی دیگر از کسانی بود که به سخنان شیوا اعتراض کرد. او پس از دریافت جایزه، سن را ترک نکرد و قباد شیوا را مستقیما خطاب قرار داد و گفت: «خواستم به دوست عزیزمان، استاد بزگوار بگویم که ادب مرد به ز دولت اوست. فکر میکنم وقتش است که ایشان بزرگ شوند».این سخنان و نوع اعتراضها باعث شد علی رشیدی مجبور به واکنش شود. او که برای اهدای جایزه سفارشدهنده روی سن رفته بود، گفت: «بهعنوان مسئول این برنامه، از فرهاد فزونی معذرت میخواهم که به او توهین شد. ما وقتی طراح را انتخاب میکنیم در کارش دخالت نمیکنیم. این پوستر انتخاب هیات مدیره بود و آنها تاییدش کردهاند. ما در یک خانواده کار میکنیم و ممکن است بعضی از کاری خوششان بیاید یا نه. از طرف دیگر اساتید، نور چشمهای ما هستند و زحمت کشیدهاند و اگر نقطه نظری دارند که خوشمان نمیآید، باید در محیط دیگری راحتتر بتوانیم حلش کنیم. اجازه بدهیم این صمیمیت در خانه بماند و بزرگترها با جوانترها در فضای صمیمیتری صحبت کنند.»در پایان احسان مهدوی، کتاب سرو را رونمایی کرد ولی گفت: «با وجود تلاش همه دستاندرکاران، کتاب امسال -شاید فقط با یک روز تاخیر- به اختتامیه نرسید. دلیل این دیرکرد، چاپ کتاب در هشت رنگ بود که در روزهای آینده به دست شما خواهد رسید.» اختتامیه سرو نقرهای ۹۴ با تشکر مصرانه احسان مهدوی از همه کسانی که نامشان برده شد، به پایان رسید و به گفته او دبیری سال آینده به یک طراحگرافیک ماهر که در سالن حاضر است، به خدای متعال واگذار شد.برندگان بخشهای مختلف سرو ۹۴ :سرو آزاد«کدام یک زن است؟» اثر تورج صابریوندسرو کشمر«فونت امیر» اثر امیر مصباحیمصطفی اوجی که بهعنوان نماینده داوران بخش طراحی فونت روی سن رفته بود، پس از اشاره به خاطرههایش از کانون گفت: بیانیهای که میخوانم زیاد بلند نیست چون کارها هم از نظر کمیت در حدی نبود که بشود روی آن بحث کرد. به همین دلیل آثار ایندیزاین هم در این بخش پذیرفته شد.سرو مرو«پوستر فیلم لرزاننده چربی» اثر ابوسعید اسکندریسرو طبری«نشانه پاتوق مریخیها» اثر مازیار علییاری«مجموعه هویت بصری تماشاخانه سنگلج» اثر امید نعم الحبیبسرو زربین«کمپین آب هست ولی کم است» اثر گروه طراحی سامان به نمایندگی سپیده شمالی و «کمپین پاس بده هموطن و ثروت بانک سامان» اثر تهمتن امینیان«مجموعه بسته بندی صنایع غدایی شانا» اثر حامد هادئیسرو فریدر بیانیهای که فرید یاحقی خواند، هیات داوران هیچ یک از نامزدها را شایسته دریافت جایزه ندانست و به هر سه نامزد این بخش علی ماهیصفت، عمار عیسیپور و جواد زرینیا دیپلم افتخار اعطا شد.سرو شیرازاین بخش شامل جلد کتاب و نشریات و صفحهآرایی کتاب و نشریات بود. قرار بود ابراهیم حقیقی جایزه این بخش را اهدا کند که در جلسه حضور نداشت و احسان رضوانی به نمایندگی از دیگر اعضای هیات داوران آنرا اهدا کرد.رضوانی اعلام کرد طبق بیانیه هیات داوران، برای حمایت از آثار و هنرمندان نشر و فرهنگ، جایزه به هر سه نامزد اهدا میشود. آریا کسایی، کوروش پارسانژاد و حسن کریمزاده این جایزه را دریافت کردند.«مجموعه اشعار علیرضا سپاهی» اثر رضا باباجانی«طراحی کتاب فریدون آو و اردشیر خط تیره» اثر آریا کساییمدیریت «خشکشویی پاکان» جایزه سفارشدهنده برتر را از علی رشیدی گرفت. به اعتقاد هیات برگزارکننده، برای یک مغازه خشکویی که توان مالی پایینتری دارد، راه انداختن کمپین جای تقدیر دارد. صاحب خشکشویی هم ۲۰٪ تخفیف به مدت یک سال به اعضای انجمن اهدا کرد.شورای برنامهریزی و دبیر سرو با همفکری هیات داوران، بهترین فرآیند تولید اثر را به:«صحافی و جلدسازی ترنج» اهدا کرد. شورای برنامهریزی و دبیر سرو با همفکری هیات داوران جایزه ویژه جوان برتر را که یک قفسه کتاب بود به:«جواد زرینیا»، «مجتبی ادیبی» و « حامد حکیمی» اهدا کرد.
پایان سرو، آغاز حاشیهها
۱۶ آبان ۱۳۹۴