مرزهای جدید عربستان سعودی

پرچم عربستان سعودی – عکس از خبرگزاری فرانسه
وقتی که جمعیت جوان عربستان سعودی از مرز هفتاد درصد عبور می کند بی گمان آینده درخشان و توام با پیشرفت و بالندگی در انتظار این کشور خواهد بود. به ویژه اینکه برنامه ای جوانگرا و مترقی در راستای انجام اصلاحات اقتصادی و اجتماعی در نظر گرفته شده است. هدف این اصلاحات، توسعه توانمندی های مردم در سطح خانواده و تک تک افراد در جهت تاثیر گذار بودن در جامعه ای باثبات و سعادتمند است.
البته، این نخستین بار نیست که شاهزاده محمد بن سلمان جانشین ولیعهد به طور مفصل برنامه مترقی اصلاحات و تحول را توضیح می دهد. این برنامه در اصل در پاسخ به اهداف و آرمان های مردم و قشر جوان در عربستان سعودی تهیه شده است. او در مصاحبه اخیر با روزنامه “واشنگتن پست” گفت “پادشاهی عربستان سعودی به سمت تاسیس مرحله جدیدی به رهبری جوانان این کشور حرکت می کند. هدف اصلی در این مرحله رسیدن به بالاترین حد آرمان ها و روبرو شدن با ترس ها است. این برنامه به ترسیم مرزهای نامحدود آینده می پردازد.” شاهزاده محمد بن سلمان در ادامه مصاحبه به دیوید اغناتیوس گفت “آسمان، بالاترین حد آرمان های ما است.”
شاهزاده محمد بن سلمان که با پشتکار و پویایی در جهت پیشبرد برنامه ای که در قالب “چشم انداز ۲۰۳۰” ارائه داده حرکت می کند به شرح جنبه های گوناگون این برنامه می پردازد. او به جنبه های گوناگون این برنامه می پردازد. آرمان های مردم عربستان سعودی به ویژه قشر جوان کشور در این برنامه انعکاس پیدا کرده است. هدف مورد نظر همانا تلاش برای مهندسی انجام تغییر و تحول آرام و ضروری در شکل و مضمون است. تامل دقیق در سخنان شاهزاده محمد بن سلمان برای درک اهداف بلند مدت این چشم انداز ضروری به نظر می رسد. او می گوید: “ما به زندگی در دوره بعد از ۱۹۷۹ ادامه نخواهیم داد.. آن دوره به پایان رسیده است.”
جانشین ولیعهد عربستان سعودی ضمن ارائه توصیف عمیقی از اثرات آن دوره می افزاید “دوران پیامدهای زیانباری که بعد از انقلاب ۱۹۷۹ ایران آغاز شد و تمامی اتفاقات بعدی در واقع، واکنش به این تندروی و افراطی گری انقلابی و دخالت های آشکار در امور کشورهای منطقه بود.” او بر این باور است که مردم عربستان سعودی به مسیر توسعه جامعه و حفظ دین و آداب و رسوم خود ادامه می دهند و مرحله پرتنش کنونی را پشت سر خواهند گذاشت.” همه این اقدامات بر اساس قاعده کم نظیری صورت خواهد گرفت. او این قاعده را این چنین بیان می کند:
“من جوان هستم و ۷۰ درصد شهروندانمان نیز جوان هستند. ما نمی خواهیم زندگی مان را در این باتلاقی قرار دهیم که در طول ۳۰ سال گذشته به دلیل انقلاب خمینی به آن گرفتار آمدیم. انقلابی که دستاوردی جز افراطی گری و تروریسم نداشته است. ما می خواهیم اکنون این دوره را به پایان برسانیم….ما، مردم عربستان سعودی خواهان لذت بردن از روزهای پیش رو هستیم و بر ارتقای جامعه خود و خانواده ها و افراد جامعه تمرکز کنیم و در عین حال دین و سنت هایمان را حفظ کنیم.”
اما، بی گمان کلیه این اقدامات به معنای پایان دادن به عربده کشی های ایران در منطقه نیست. شاهزاده محمد بن سلمان در ششم ماه ژانویه در مصاحبه با نشریه
” فارن افرز” گفت “نقطه اشتراکی برای مذاکره با ایران وجود ندارد چرا که حاکمیت این کشور نماینده ایدئولوژی حذفی و نقض حاکمیت دیگر کشورها است. رژیم ایران، همچنین، نماینده سه مساله اصلی است: ایدئولوژی های بدون مرز، بی ثباتی و پدیده رو به گسترش تروریسم”.
“عربستان سعودی که شاهزاده جوان در رویایی رسیدن به آن است”. این تیتر مصاحبه دیوید اغناتیوس با جانشین ولیعهد عربستان سعودی در روزنامه واشنگتن پست است. پیشتر، نشریه “فارن افرز” در مقاله ای او را “استاد تغییر و اصلاحات” خوانده بود. البته این توصیف به خاطر معیارهای معتبری است که شاهزاده محمد بن سلمان در راستای تلاش های بی امانش برای به ثمر رساندن چشم انداز بلندپروازانه خویش از آنها بهره گرفته است. برای همین، “فارن افرز” در ادامه این یادداشت افزوده “زبان جسم شاهزاده محمد بن سلمان بیانگر این مطلب است که او از اعتماد به نفس فراوانی برخوردار بوده و مهم تر اینکه، او مساله کشورش را به شکلی رسا و با قدرت مطرح می کند.”
 نشانه های عینی عزم و پافشاری جانشین ولیعهد بر موفقیت بار بودن برنامه مترقی و اصلاح طلبانه اش با عدد و رقم نمایان می شود. او در مصاحبه با “واشنگتن پست” با تشریح جزئیات آماری گفت “درآمدهای غیرنفتی به میزان ۴۶ درصد از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ افزایش داشته است. کسری بودجه کاهش یافته است. احتمالا امسال شاهد افزایش ۱۲ درصدی رشد خواهیم بود.
بزرگ ترین تغییر اقتصادی طرح کلانی است که برای خصوصی سازی ۵ درصد سهام شرکت غول پیکر “آرامکو” برنامه ریزی شده است که بزرگ ترین عرضه اولیه سهام در تاریخ بازارهای مالی است. ” اما با توجه به توضیحات شاهزاده محمد سلمان درباره برنامه تنوع بخشی به اقتصاد سود حاصل از فروش کلان ۵ درصدی آرامکو دو برابر خواهد شد. حوزه معادن در صدر اولویت های کشور قرار دارد. عربستان سعودی از ذخایر سرشار معدنی برخوردار است که ارزش آن بیش از ۳٫۱ تریلیون دلار برآورد شده.
در کنار بهره برداری از این منابع معدنی نشانه های برنامه ریزی برای سرمایه گذاری در بخش حیاتی و مهم دیگری پدیدار می شود. جانشین ولیعهد در توضیح تاسیس صنایع بومی برای ساختن اسلحه می افزاید که این صنایع باعث کاهش ۶۰ تا ۸۰ میلیارد دلاری واردات سلاح می شود. وی همچنین بر تاسیس بخش های بومی کلیدی در حوزه رفاه و گردشگری تاکید کرد. این فعالیت ها در راستای اهداف نوینی است که به نظر او موجب گسترش سعادت و شادمانی در جامعه می شود. البته، در این مسیر عوامل و داده های بسیاری مورد توجه قرار خواهند گرفت؛ از جمله برنامه های تهیه شده توسط هیات عمومی امور تفریحی و سرگرمی. این برنامه ها دارای جنبه مثبت اقتصادی هم هست چرا که به عنوان مثال، تاسیس بخش های بومی برای گردشگری و تفریح منجر به کاهش بخشی از مبلغ ۲۲ میلیارد دلاری می شود که مردم عربستان سعودی در سفرهای خارجی خرج می کنند.
جانشین ولیعهد در حوزه سیاسی به بازگویی مسائل مهمی در ارتباط با روابط میان عربستان سعودی و بازیگران تاثیرگذار می پردازد. با توجه به اینکه سفر اخیر وی به واشنگتن و دیدار با پرزیدنت دونالد ترامپ یک نقطه تحول مهم در بازگشت روابط بین این دو کشور متحد به پیشینه تاریخی و گرم خود بوده حالا، شاهزاده محمد بن سلمان ابراز امیدواری می کند که ترامپ همان رییس جمهوری است که آمریکا را در مسیر درست قرار می دهد. چه اینکه در صد روزی که از آغاز به کار ترامپ در کاخ سفید گذشت دیدیم که وی در تصحیح مسیر روابط بین آمریکا و متحدان سنتی اش مصمم بوده است.
محمد بن سلمان با لحنی دیپلماتیک و هدفمند درباره روابط عربستان سعودی و روسیه سخن گفت. وی به “واشنگتن پست” روزنامه تاثیر گذار آمریکا گفت “هدف اصلی این است که مسکو تمامی برگ های برنده اش را به ایران در منطقه وابسته نکند. و اینکه پاشاهی عربستان سعودی با توجه به قابلیت ها و امکانات و نفوذ منطقه ای و بین المللی خود به روسیه نشان دهد که شرط بندی روی عربستان سعودی در منطقه بهتر از شرط بندی روی تهران است؛ آنهم ایرانی که گرفتار دشمنی با کشورهای فراوانی است.”
 این اولین باری نیست که “واشنگتن پست” به طور مفصل به بررسی چشم انداز و اصلاحات مدرن شاهزاده محمد بن سلمان در عربستان سعودی می پردازد. یادداشتی از دنیس راس دیپلمات معروف آمریکایی در تاریخ هشتم سپتامبر پارسال در این روزنامه منتشر شد. در این مقاله با عنوان “این همان عربستان نوینی است که مرا غافلگیر کرد” آمده است “پادشاهی عربستان سعودی تنها بارقه امید در منطقه ای است که نمی توان در آن چیز امیدوارکننده ای ملاحظه کرد. “چشم انداز ۲۰۳۰” پایه و اساس برنامه بلندپروازانه ای را برای آینده بهتر کلید زده است. این برنامه مبتنی بر تنوع بخشی به اقتصاد و پایان وابستگی به نفت و حفظ سرمایه برای انجام سرمایه گذاری در داخل کشور و تشویق شفافیت و بازخواست است. زلمی خلیل زاد هم در یادداشتی در مجله پولیتیکو در ۲۰ سپتامبر پارسال یادآور شد “عربستان سعودی عزم خود را در پیشبرد برنامه اقتصادی بلندپروازانه جزم کرده و باید از آن حمایت کنیم.”
The post مرزهای جدید عربستان سعودی appeared first on الشرق الاوسط فارسی، پنجره ای بسوی جهان ایرانی و دنیای عرب.