سام خسروی‌فرد
گروهی از دانشگاهیان، فعالان و روزنامه‌نگاران محیطزیست ضمن راه‌اندازی گروهی در تلگرام سعی دارند با هم‌اندیشی و هم‌فکری، بهترین گزینه را به عنوان رییس سازمان محیطزیست انتخاب و او را به رییس دولت معرفی کنند.
تشکیل این گروه تلگرامی با عنوان «تغییر در مدیریت محیطزیست» نه تنها نشان می‌دهد لقب محیط‌زیستی‌ترین دولت برای کابینه یازدهم غیرواقعی است که فعالیت‌های مخرب چهار ساله آن، نگرانی‌هایی جدی میان دلسوزان محیطزیست کشور ایجاد کرده است. تعداد اعضای این گروه تلگرامی در کمتر از سه روز به بیش از ۹۲۰ نفر رسیده: نشانه‌ای دیگر از دغدغه عمومی به دلیل نابودی محیط و اثرات مخرب آن بر شهروندان ایرانی.
حسین آخانی، استاد دانشکده زیست‌شناسی دانشگاه تهران از ایده‌پردازان این حرکت جمعی و یکی از مدیران گروه تلگرامی است. او هدف از راه‌اندازی این گروه را بحث تخصصی در مورد تغییر و اصلاح مدیریت محیطزیست کشور در دولت دوازدهم ذکر کرده و نوشته است: «ما شاهد هستیم که سازمان محیطزیست از دردهای کهنه‌ای رنج می‌برد که متاسفانه هیچ‌کدام از روسای سازمان، انگیزه، آگاهی و شهامت لازم برای برگرداندن جایگاه واقعی سازمان در دوران حساس و بحرانی کشور را نداشتند.»
او در پست دیگری به طرح سه سوال می‌پردازد و می‌نویسد: «هدف اصلی این گروه پاسخ به سه سوال مهم است. ۱) چرا ما مدیریت قبلی و فعلی سازمان را موفق نمی‌دانیم و خواهان تغییر آن هستیم؟ ۲) مطالبه ما از رییس آینده و حتی خانم ابتکار در صورت تداوم ریاست‌شان چیست؟ ۳) بهترین گزینه ممکن با توجه به شرایط و امکانات کدام است؟»
هر چند برخی از اعضای گروه اظهار کرده‌اند معصومه ابتکار هم‌چنان بهترین گزینه برای ریاست دستگاه محیطزیست است، اما بخش کثیری از اعضا در رد این اظهارات دلایل مستدلی می‌آورند از جمله: عدم ارتباط مناسب سازمان محیطزیست با دستگاه قانون‌گذاری، فساد فراگیر در این سازمان، به کارگیری مدیران سیاسی و وارداتی، به حاشیه‌راندن کارشناسان و مدیران سازمان، عدم توجه به شایسته‌سالاری و به کارگیری دانش‌آموختگان محیطزیست، عنایت ویژه به فعالیت‌های نمایشی و سانتی‌مانتالیسم در محیطزیست، بی‌توجهی به توان جوامع محلی و مدیریت مشارکتی، ایجاد جو امنیتی در سازمان، بی‌توجهی به وضعیت معیشتی کارمندان ستادی و استانی به ویژه محیط‌بان‌ها، بی‌برنامگی، و ارائه آمارهای غلط.
منتقدان عملکرد معصومه ابتکار با ذکر مثال‌هایی از تخریب‌ها و نابودی‌ها در چهار سال گذشته، سیمای نگران‌کننده‌ای از وضعیت محیطزیست کشور ترسیم می‌کنند: جاده‌سازی، معدن‌کاوی، عبور خط لوله گاز و سایر پروژه‌های عمرانی در مناطق حفاظت‌شده، شکار غیرمجاز، و روند نابودی منابع آب، تالاب‌ها و جنگل‌ها، به نوشته این فعالان محیطزیست هم‌چنان در دولت روحانی نیز با ادامه داشته است.
به نوشته ادمین‌های گروه، نظرات، هر روز جمع‌آوری و دسته‌بندی می‌شود. چنین کاری با توجه به تعداد زیاد نوشته‌ها اگر غیرممکن نباشد، بعید است که در یک تجزیه و تحلیل روشمند به نتیجه‌ای قابل استناد متنهی شود. شاید به همین دلیل است که زمزمه‌هایی از راه‌اندازی نظرسنجی به گوش می‌رسد.
ابتکار ابقا می‌شود؟
محمد فاضلی (معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک)، مصطفی هاشمی‌طبا (رییس اسبق سازمان تربیت بدنی و کمیته ملی المپیک)، عیسی کلانتری (وزیر اسبق کشاورزی) و محمدرضا تابش (نماینده اردکان در مجلس شورای اسلامی) نام‌هایی هستند که در دالان‌های تلگرامی از آنان به عنوان گزینه‌های احتمالی برای ریاست سازمان محیطزیست نام برده می‌شود. همچنین از “پردیسان” خبر می‌رسد، تعدادی از معاونان ابتکار به دلیل قبول پیشنهاد پست‌های دیگر در کابینه دوازدهم، در حال خداحافظی با کارمندان سازمان محیطزیست هستند. با این حال احتمال ابقای خانم ابتکار هم‌چنان وجود دارد؛ به این دلیل که او ضربه‌گیر مناسبی برای دولت در برابر اصولگرایان است؛ در چهار سال گذشته با نهادهای مخرب محیطزیست همراهی داشته است؛ و به دلیل زن بودن و تسلط به زبان انگلیسی، علاوه بر دفاع از جمهوری اسلامی در قامت معاون رییس‌جمهور، تصویری دیگر از نظام در رسانه‌ها و مجامع بین‌المللی به نمایش می‌گذارد.
در شرایط موجود، گروه تلگرامی «تغییر در مدیریت محیطزیست» در حالی تلاش می‌کند جایگزینی برای ابتکار بیابد، که بعید به نظر می‌رسد ساختار ضدمحیط‌زیستی حکومت ایران را بتوان با حضور یک نفر در راس سازمان محیطزیست اصلاح کرد. در عین حال، تعدادی از اعضای گروه که می‌توان به آنان ناظران خاموش لقب داد، در گفت‌وگوهای جداگانه با نگارنده نسبت به پذیرش گزینه پیشنهادی این گروه از سوی حسن روحانی اظهار تردید کردند. به این دلیل که روحانی برخلاف آنچه از خود نشان می‌دهد، روحیه‌ای دمکراتیک ندارد و تصمیم جمعی اهالی محیطزیست برایش بی‌اهمیت است مگر آن‌که با منافع و رویکرد سیاسی او هم‌سو باشد.
هنوز تا انتخاب و معرفی رییس سازمان محیطزیست از سوی سکان‌دار کابینه دوازدهم وقت باقی است. باید دید آیا این‌بار فعالان محیطزیست می‌توانند به نتیجه‌ای مطلوب دست پیدا کنند یا نه؟
The post تلاش جمعی برای یافتن بهترین سکان‌دار محیطزیست appeared first on تقاطع.