ضیا موحد: نوبل ادبی را از شاملو دریغ کردند

۱۴ مهر ۱۳۹۶

ضیا موحد، استاد فلسفه و منطق و شاعر و نویسنده ایرانی می‌گوید به دلیل رویکردهای ایدئولوژیک و سیاسی کمیته نوبل، معتبرترین جایزه ادبی جهان را از احمد شاملو، شاعر فقید ایرنی دریغ کرده‌اند.
جایزه نوبل برای ادبیات
کمیته نوبل روز گذشته اعلام کرد که جایزه نوبل برای ادبیات در سال ۲۰۱۷ به کازو ایشی‌گورو نویسنده بریتانیایی ژاپنی‌تبار تعلق می‌گیرد. آثار این نویسنده به فارسی ترجمه شده و در ایران چهره‌ای آشناست.
ضیا موحد در گفت‌وگویی که خبرگزاری ایلنا به مناسبت اهدای جایزه نوبل برای ادبیات با او انجام داده، با انتقاد از رویکردهای سیاسی و ایدئولوژیک کمیته نوبل گفته است:
«سیاست همیشه در نوبل دخیل بوده. سخت‌شان است به نویسندگان چپ و کسانی که عقاید کمونیستی دارند جایزه نوبل را اهدا کنند. با هر معیاری که به جایزه نوبل نگاه کنید احمد شاملو لایق جایزه نوبل بود. با هر معیار تأثیرگذاری، شعر خوب و مسلط در زمان و زبان خودش، کارهای فرهنگی متعدد، شعر کودکان، راه انداختن مجلات و ترجمه‌هایش شاملو استحقاق دریافت نوبل را داشت، حتی همان شعرش به تنهایی.»
آکادمی نوبل اعلام کرده است که کازو ایشی‌گورو در رمان‌هایی که می‌توانند عطوفت خواننده را برانگیزند، پرتگاه‌هایی را در زندگی بشر آشکار می‌کند که در پس این توهم نهفته است که ما با جهانمان در پیوند قرار داریم. «بازمانده روز» از این نویسنده که به ترجمه نحف دریابندری در ایران منتشر شده، چنین اثری‌ست: سرگذشت مردی به نام استیونز که در خانه یکی از اشراف انگلستان پیشخدمت بوده و خاطراتش را برای ما بازگو می کند. انسانی که گمان می‌کند در پیوند با جهان قرار داشته اما عملاً عمری را به تنهایی و بیگانگی با خواسته‌هایش گذرانده است.
۱۸ عضو آکادمی نوبل که مسئولیت انتخاب نویسنده برنده نوبل ادبی را به عهده گرفته‌اند از میان زبانشناسان، نویسندگان، منتقدان ادبی، فیلمنامه‌نویسان و مترجمان برگزیده شده‌اند. هر کدام از آن‌ها دارای یک کرسی مادام‌العمر هستند که از ۱ تا ۱۸ شماره‌گذاری شده است.
از سپتامبر سال گذشته تا ژانویه سال جاری آن‌ها پیشنهادهایی را که از سراسر جهان از سوی برندگان پیشین نوبل ادبی، اساتید دانشگاه‌ها، انجمن‌های قلم و کانون‌های نویسندگان به دستشان رسیده گرد آورده‌اند. معمولاً هر سال از ۷۰۰ کارشناس ادبی نظرخواهی می‌شود. بر اساس پیشنهادهای آن‌ها فهرستی تهیه می‌شود که از آن فهرست، تا ماه مه هر سال، پنج نامزد انتخاب می‌شود.
بیشتر بخوانید:

نوبل ادبیات برای کازو ایشی‌گورو