چگونه علم و صنعت در اروپا رونق یافت

۲ فروردین ۱۳۹۷

الهه شهرت تاجی بر سر چارلز دوم می گذارد و در کنارش متفکر بزرگ فرانسیس بیکن و رئیس انجمن سلطنتی بریتانیا نشسته اند
برای جوامع اروپایی پنج قرن پیش، راحت تر بود به هنر رنسانس که بازگشت به جلال و شکوه دوران یونان و روم کلاسیک بود دل ببندند. اما جدی گرفتن علم برای مردم اروپا آسان نبود. مذهب مسلط بر اروپا یعنی مسیحیت طرفدار قضا و قدر الهی بود. برای هزار سال قبل از آن، به فکر هیچکس خطور نمی کرد که بشر می تواند در کار مشیت الهی و سرنوشتی که برای بشر نوشته شده، دست ببرد.
علم و صنعت برای شاهان و اشراف البته جالبتر بود چون داشتن ابزار و بخصوص وسایل جنگی بهتر، وسیلهِ تسلط و کنترل بر سایر جوامع نیز بود. برای همین با توسعه صنعت دریانوردی و امکان  پیدا شدن قاره های جدید، متمولین اروپا را مشتاق تر کرد که به مسابقه علمی اروپا بهای جدی بدهند.
دانشمندان و متفکرین غربی نیز با شوق و ذوق تمام  قدم های اولیه شناخت شان نسبت به طبیعت زمین و ستارگان را بر می داشتند. به نظر می رسید کنجکاوی دانشمندان و طمع اشراف دست به دست هم دادند تا علم در اروپا گسترش یابد.
فرانسوی ها به سمت ایجاد دائره المعارف نویسی رفتند و انگلیسی ها با بازگشایی انجمن سلطنتی علوم، سعی کردند توجه و تشویق علم را به صورت جدی به درون جامعه ببرند.
دانشمندان قرن هفده انگلیس سعی کردند در سالن بزرگ انجمن، کارهایی را از دانشمندان به نمایش بگذارند که به اندازه یک تابلو یا مجسمه یا حتی یک نمایشنامه جذاب باشد.

انجمن سلطنتی علوم تبدیل به مرکز تفریحات و کنجکاوی های علمی شد. دادن گاز خنده دار به  مردم تا خرد کردن سنگ سخت الماس تا قرار دادن حیوانات در حباب بدون هوا تا انواع شگردهای مربوط به مواد منفجره و شوک الکتریکی، در طی قرن های متوالی مردم را به علم و صنعت علاقمندتر ساخت.
علاقه به کشف و اختراع به درون فرهنگ عمومی نفوذ پیدا کرد. نشر کتاب های علمی به زبان ساده به همراه تصاویر زیبا از اختراعات و حتی توضیح جزئیات بدن و انواع حیوانات مد شد. گسترش علاقه و توجه به علم و  تبدیل حوزه های علمیه مسیحی به دانشگاه های واقعی به وقوع پیوست.
خانواد های اشراف اروپا از همان قرن 17 میلادی کمابیش تکلیف شان با فرزندان دوم و سوم و دختران شان معلوم شد. پسر اول همه زمین پدر را به ارث می برد و فرزندان بعدی با ادامه تحصیلات عالی یا هنرمند می شدند یا قاضی و کشیش… بعدها با کشف و تسلط بر قاره های دیگر شغل  استانداریو افسران جنگی نیز به شغل فرزندان اشراف اضافه شد.  باهوش تر  و کنجکاوترها به دانشمند  بودن روی می آوردند. شغلی که روز به روز بر اعتبار وش افزوده می شد.
همه این ماجرا در طی پانصد سال گذشته منتهی شد به توسعه هر چه بیشتر علم و صنعت و علاقه جدی و پیگیر بخش قابل توجهی از تحصیلکردگان به علم و تحقیقات…  علاقه ایی که همواره توسط دولت های اروپایی با حمایت  کامل توسعه مداوم یافت.











Taking Science Seriously
https://www.historytoday.com/reviews/taking-science-seriously