کلمه – گروه خبر: جاوید قربان اوغلو، سفیر پیشین ایران در آفریقای جنوبی در یادداشتی که برای روزنامه شرق نوشته، در ارتباط با حضور نمایندگان ایران در مراسم حاکسپاری نلسون ماندلا در حالی که دو سوم روسای جمهور و نخست وزیران جهان در آن شرکت دارند، نوشته است: ای‌کاش خاتمی و روحانی هم در این مراسم حاضر بودند تا شخصیت‌های بین‌المللی ایران، همسویی میان آرمان‌های انسانی و ضدنژادپرستی را به جهانیان نشان می‌دادند.
یادداشت وی را در ادامه بخوانید:
در زمانی که مشغول نوشتن این سطور در شامگاه روز دوشنبه هستم، هنوز تکلیف حضور نماینده ایران در مراسم خاکسپاری نلسون ماندلا، رهبر جهانی مبارزه با نژادپرستی و رییس‌جمهور پیشین آفریقای‌جنوبی، مشخص نشده است و این در حالی است که روز سه‌شنبه از ساعت ۱۱:۳۰ تا ۱۴:۳۰، این مراسم برگزار خواهد شد. آنطور که برگزار‌کنندگان مراسم اعلام کرده‌اند، حدود دوسوم از روسای‌جمهور و نخست‌وزیران کشورهای جهان، در این مراسم حاضر خواهند بود.
گفته می‌شود تنها از ایالات‌متحده، علاوه بر باراک اوباما، سه‌رییس‌جمهور پیشین این کشور نیز شرکت خواهند کرد. بر همین اساس است که حتی با فرض حضور همزمان رییس‌جمهور روحانی و سیدمحمد خاتمی، هیچ‌گونه برداشت یا شایبه‌ای پدید نمی‌آمد و مباحث حاشیه‌ای مطرح‌شده، تنها به نگرانی برخی محافل داخلی از اثرات مثبت حضور جهانی چهره‌های شناخته‌شده ایران در عرصه بین‌المللی بازمی‌گردد. روزی که خبر درگذشت این مرد بزرگ منتشر شد، در تماسی با مسوولان ارشد دولت، از آنان درخواست کردم تا نهایت احترام برای رهبر فقید ضدآپارتاید جهان در نظر گرفته شود و حداقل پرچم‌ها به‌صورت نیمه‌افراشته، درآید. دلیل آن هم مشخص بود. اتفاقا جمهوری‌اسلامی‌ایران و ماندلا، اشتراک گفتمانی بسیار بیشتری به نسبت برخی کشورهای غربی، با یکدیگر داشتند. پیام برتری‌نداشتن رنگ، نژاد، مذهب و ثروت، در هر دو طرف، ارزشی محوری تلقی می‌شد. حضور رهبران جهان در این مراسم به این علت است که نام ماندلا برای آنها افتخار محسوب می‌شود و آنان نه برای جسم بی‌جان ماندلا که برای ادای احترام به منش و روش او در این مراسم حاضر می‌شوند. همین نام است که سبب می‌شود دونفر از روسای‌جمهور ایالات‌متحده که دولتشان در گذشته، بیشترین محدودیت را علیه رنگین‌پوست‌ها به‌کار گرفت، کنار زندان کوچک ماندلا حاضر شده و جملاتی را بر زبان آورند که واقعیت‌هایی درباره شخصیت بی‌بدیلی است که شاید تاریخ، نظیر آن را به خودش نبیند. ماندلا به سبب نزدیکی گفتمان، در دوبار حضورش در ایران به مرقد امام (ره)رفته و به ایشان ادای احترام کرد و علاوه بر دیدار با مقام [معظم] رهبری، با آقایان هاشمی و خاتمی مذاکرات مفصلی داشت. با این حال به سبب ناهماهنگی و ضعف در برنامه‌ریزی، تا لحظه تنظیم این نوشتار، سفارت ما در آفریقای‌جنوبی نتوانسته نام مسوولان ایرانی شرکت‌کننده در مراسم را اعلام کند و سفارت آفریقای‌جنوبی در تهران نیز نمی‌داند برای چه کسانی باید ویزا صادر کند. ماندلا به اندازه‌ای به ایران و آقای خاتمی علاقه‌مند بود که وقتی قصد سفر به تهران و سپس تل‌آویو را داشت، به او در این‌باره توضیح دادم که این کار ایشان می‌تواند تبعاتی به‌همراه داشته باشد. او به نگارنده در مقام سفیر ایران در کشور خود یادآور شد که هیچ‌کس نتوانسته به او بگوید که چه کاری انجام بدهد یا ندهد اما به سبب جایگاهی که برای آقای خاتمی و ایران قایل است، پس از سفر به تهران به سوریه رفت. در هیچ کجای دنیا مرسوم نیست که رییس‌جمهور یک کشور به رییس‌جمهور کشور دیگر زنگ بزند و از او درخواست کند که در آستانه انتخابات آن کشور، از اقلیت مسلمان بخواهد تا در پای صندوق‌های رای حاضر شوند اما خاتمی به درخواست ماندلا پاسخ داد و ۵/۲درصد از جمعیت ۴۸میلیونی آفریقای‌جنوبی که مسلمان هستند، به این ترتیب به حضور در انتخابات تشویق شدند. روز سه‌شنبه، پیکر ماندلا در «ساکرسیتی» استادیومی که ماندلا و همسرش با آن ماشین گلف در مراسم افتتاحیه جام‌جهانی حاضر شدند و غریو شادی هزاران انسان از ملل مختلف را شنیدند، تشییع و بدرقه خواهد شد. ای‌کاش خاتمی و روحانی هم در این مراسم حاضر بودند تا شخصیت‌های بین‌المللی ایران، همسویی میان آرمان‌های انسانی و ضدنژادپرستی را به جهانیان نشان می‌دادند.